تکذیب‌های مشرکان (قرآن)از مصادیق مکذبان که در آیات قرآن معرفی شده‌اند، مشرکان هستند. ۱ - مصداق مشرکان مکذبمشركان صدر اسلام، از مكذّبان: ۱. «قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَى أَن يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِّن فَوْقِكُمْ أَوْ مِن تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعًا وَيُذِيقَ بَعْضَكُم بَأْسَ بَعْضٍ انظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الآيَاتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ • وَكَذَّبَ بِهِ قَوْمُكَ وَهُوَ الْحَقُّ قُل لَّسْتُ عَلَيْكُم بِوَكِيلٍ؛بگو: او قادر است كه از فرازتان يا از زير پاى شما، عذابى بر شما بفرستد؛ يا بصورت دسته‌هاى‌پراكنده شما را با هم بياميزد؛ و طعم جنگ و اختلاف را به هر يك از شما بوسيله ديگرى بچشاند. ببين چگونه آيات گوناگون را (براى آنها شرح مى‌دهيم؛ شايد بفهمند و بازگردند). قوم و جمعيّت تو، آن آیات الهی را تكذيب و انكار كردند، در حالى كه حق است. به آنها بگو: من مسؤول ايمان آوردن و اجبار شما نيستم. (وظيفه من، تنها ابلاغ رسالت است).» ۲. «ولكِن كَذَّبَ وتَوَلّى؛بلكه تكذيب كرد و روى‌گردان شد.» ۲ - تکذیب‌کننده حقمشركان صدر اسلام، تكذيب‌كننده حق: ۱. «فَقَدْ كَذَّبُواْ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءهُمْ فَسَوْفَ يَأْتِيهِمْ أَنبَاء مَا كَانُواْ بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ؛آنان، حق را هنگامى كه به سراغشان آمد، تكذيب كردند، ولى بزودى اخبار و كيفر آنچه را استهزا مى‌كردند، به آنان مى‌رسد.» با توجّه به سياق آيات، منظور در اين آيات، مشركان‌اند. ۲. «قُلْ إِنِّي عَلَى بَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّي وَكَذَّبْتُم بِهِ مَا عِندِي مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ إِنِ الْحُكْمُ إِلاَّ لِلّهِ يَقُصُّ الْحَقَّ وَهُوَ خَيْرُ الْفَاصِلِينَ؛بگو: من دليل روشنى از پروردگارم دارم؛ ولى شما آن را تكذيب كرده‌ايد. آنچه شما از عذاب الهى درباره آن شتاب مى‌كنيد در اختيار من نيست. حكم و فرمان، تنها از آن خداست! حق را از باطل جدا مى‌كند؛ و او بهترين جدا كننده حق از باطل است.» ۳. «ومَن اظلَمُ مِمَّنِ افتَرى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا او كَذَّبَ بِالحَقّ لَمّا جاءَهُ الَيسَ فى جَهَنَّمَ مَثوًى لِلكفِرين؛چه كسى ستمكارتر از آن كس است كه بر خدا دروغ بسته يا حق را پس از آن‌كه به سراغش آمده تكذيب نمايد؟! آيا جايگاه کافران در دوزخ نيست؟!» ۴. «بَل كَذَّبوا بِالحَقّ لَمّا جاءَهُم فَهُم فى امرٍ مَريج؛آنها حق را هنگامى كه به سراغشان آمد تكذيب كردند؛ از اين رو پيوسته در كار آشفته خود متحیر هستند.» ۳ - عامل تكذيبگرى مشركاندستاويز قرار دادن جبر، عامل تكذيبگرى مشركان صدر اسلام: «سَيَقُولُ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ لَوْ شَاء اللّهُ مَا أَشْرَكْنَا وَلاَ آبَاؤُنَا ... كَذَلِكَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِم ...؛بزودى مشركان براى تبرئه خويش مى‌گويند: اگر خدا مى‌خواست، نه ما مشرك مى‌شديم و نه پدران ما... كسانى كه پيش از آنها بودند نيز، همين‌گونه آيات خدا را تكذيب كردند....» ۴ - پانویس
۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۸، ص۴۶۴، برگرفته از مقاله «تکذیب‌های مشرکان». |